Hedef Özellikleri ve Türleri

Hedefleri Belirlemenin Önemi ve Hedeflerin Analizi

Hedefler eğitim etkinliklerinin karşılaştırılmasında işaretçidirler.

v Belirlenen hedeflerin açık ve anlaşılır olması gerekir.

v Bir öğretim programı hazırlanırken hangi tür hedeflerin seçileceğini biliyor olmak da önemlidir

v Çünkü bilişsel, duyuşsal ve psiko-motor hedefler farklı biçimlerde analiz edilir.

v Bu yüzden önce hedefin hangi öğrenme alanı ile olduğu belirlenir.

Bir Hedefte Bulunması Gereken Özellikler

1) Hedef cümlelerinin sonunda ne kazanılacağını ifade eden  kelime kullanılmalıdır: Bilgisi, becerisi, gücü, yeteneği, alışkanlığı vs. veya “bilme” ekiyle biten bir bileşik sözcük.

Örnek: - Matematik dersinde dört işlemden yararlanarak problem çözebilme (çözme yeteneği)

- Bilgisayar Programlama dersinde, verilen bir problem durumunun çözümüne en uygun programı hazırlayabilme

2) Hedefin ilgili olduğu konu alanı belirtilmelidir.

Örnek: - Felsefede geçen temel kavramların bilgisi

        Bilgisayarda donanım parçalarını tanıyabilme

        Bilimsel yöntemi kullanabilme (Yanlış).

        Doğrusu:

        Fen Bilgisi dersinde verilen doğal problemlerin çözümünde bilimsel yöntemi kullanabilme)

3) Açık-Seçiklik:

Örnek: - Biyoloji Dersinde sürüngenlerin sindirim sistemi bilgisi

Problem Çözme ile ilgili süreçler bilgisi (Yanlış). Doğrusu:

       Mat. Der.de tam sayılarla ilgili problemlerin çözümünde süreçler bilgisi

 Bilgisayarda komutları kullanabilme (Yanlış). Doğrusu: Bilgisayarda işletim sistemlerine ilişkin komut işlemlerini yapabilme

4) Öğrenciye Davranışına Dönüklük:

Örnek: - Türkçe Der.de noktalama işaretlerini kullanma becerisinin öğretilmesi (Yanlış). Doğrusu:

- Türkçe Der.de noktalama işaretlerini kullanabilme

Öğrencilere disket ile ilgili işlemleri yapma   becerisi kazandırmak (Yanlış). Doğrusu:

Bilgisayar  Der.de disket ile ilgili işlemleri yapabilme

5) Genellik-Sınırlılık

    Genellik ilkesi; Hedef cümlesinin yeterince kapsamlı olmasını ifade eder. Genellik, hedefin yazıldığı plan türüne göre değişir: Örneğin:

- Türkçe Der. Günümüz Türkçesiyle yazılmış düzeyine uygun bir metni anlayabilme (Yıllık plan)

- Türkçe Der. Günümüz Türkçesiyle yazılmış düzeyine uygun bir öyküyü anlayabilme (Ünite planı)

 Türkçe Der.de Ömer Seyfettin’nin “Forsa” adlı öyküsünü anlayabilme (Günlük plan)

Örnek:  - 5 ile 7’ yi çarpma gücü (Yanlış. Doğrusu):

Mat. Der.de sayılar arasındaki belli ilişkileri kavrama gücü

Bil. Der. Eternet kartının kurulumunu yapabilme (Yanlış. Doğrusu):

 Bil. Dersinde bilgisayarın temel donanım bileşenlerinin kurulumunu yapabilme

   Sınırlılık ilkesi: Hedef cümlesi öğrenciye kazandırılacak tek bir özelliği içermelidir.

Örnek:- Türkçe Der.de duygu ve düşüncelerini yazılı ve sözlü olarak anlatabilme (Yanlış)

Bilgisayar Der. de bilgisayarın donanım parçalarını monte edebilme ve onların arızalarını giderebilme

           

HEDEF TÜRLERİ-UZAK HEDEFLER

Uzak hedefler toplumun politik felsefesini, anayasa doğrultusunda varmak istediği konumu gösteren hedeflerdir. 

Milli Eğitimin amaçları (ulusal eğitim felsefemiz) uzak hedef olarak nitelendirilebilir.

Eğitimin genel hedefleri saptanırken yol göstericidir.

HEDEF TÜRLERİ-UZAK HEDEFLER

1739 Sayılı Türk Milli Eğitim Temel Kanunu’nun 2. maddesinin sonfıkrasında, Türk Milli Eğitiminin “uzak hedefi” şöyle belirtilmektedir:

Bir yandan Türk vatandaşlarının ve Türk toplumunun refah ve mutluluğunu artırmak, öte yandan milli birlik ve bütünlük içinde iktisadi, sosyal ve kültürel kalkınmayı desteklemek ve hızlandırmak ve nihayet Türk Milletini çağdaş uygarlığın yapıcı, yaratıcı ve seçkin bir ortağı yapmaktır.

HEDEF TÜRLERİ-GENEL HEDEFLER

§  Genel hedefler, uzak hedeflere götürücü nitelikteki hedeflerdir. 

§  Okulların genel hedefleri bu türdendir. 

§  Okulların hedefleri, genel hedeflerin çerçevesi içinde kalınarak okulun yetiştireceği insan gücünün mahiyeti dikkate alınarak saptanır
 

HEDEF TÜRLERİ-GENEL HEDEFLER

Özel hedefler, bir çalışma alanı veya dersler için hazırlanmış, öğrencilere kazandırılması uygun görülen davranışları gösterir. 

§  Bir öğrencinin yetiştirilmesi için gerekli eğitim durumlarının kararlaştırılmasında ve değerlendirilmesinde kullanılan hedef sözcüğü özel hedefleri ifade etmektedir. 

§  Özel hedefler davranışların sembolü, değerlendirilmesinde yol gösterici ve ölçüt olmaktadırlar.